16.07.2014

iravunk.com

Մոտ մեկ ամիս առաջ հայկական հրատարակության գրքերի շարքում հայտնվեց ՎԱՐԴՈՒՀԻ ԳԱՍՊԱՐՅԱՆԻ «ԽՈՍՈՒՆ ԼՌՈՒԹՅՈՒՆԸ», որը ներկայացնում է երգիչ, երգահան, ազատամարտիկԴԱՎԻԹ ԱՄԱԼՅԱՆԻՆ, ներկայացնում է նրա անցած թե՛ երաժշտական, թե՛ մարտական ուղին, ինչպես նաև խոհեր, կարծիքներ, մեկնաբանություններ երգչի  բարեկամների, ընկերների ու նրան այլ մի ոլորտում ճանաչողների կողմից, ինչպես նաև լուսանկարների հարուստ շարք՝ Դավիթի կյանքի տարբեր ոլորտներից ու ժամանակագրությունից:

«ԵՐԱԳԱՐԱՆ» է, որտեղ ամփոփված են ամալյանական գրչին պատկանող երգերի բառերն ու նոտագրությունները:

«Ինչպես կարող է մի գիրք լավը համարվել, եթե այն գովաբանում է մարդուն»,- ասում է Ամալյանը՝ այդպես էլ չհամակերպվելով իրեն նվիրված գրքի լույս աշխարհ գալուն:

«Դավիթի կերպարով ներկայացնել բոլոր հերոսներին, սկսած ազատամարտիկ տղաներից` մինչև հայ մշակույթի նվիրյալները: Հայերս մի բնավորություն ունենք` մահվանից հետո մեծարել մարդուն, երեկոներ նվիրել, այնինչ պետք է մեծարենք նրանց, ովքեր ապրում են մեր կողքին և շարունակենք ոգեշնչվել նրանց գործերով: Իհարկե,  խոնարհվում եմ բոլոր նրանց հիշատակի առջև, ովքեր չկան այսօր, բայց, այնուամենայնիվ, չմոռանալով նրանց` մեր կողքին ապրողներին էլ անհրաժեշտ ուշադրություն դարձնենք»,-իրավացի հակափաստարկով «ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ» հետ զրույցում նշել է Վարդուհին:

Շարունակելով հետաքրքրվել գրքի ճակատագրով՝ հեղինակից տեղեկացանք նաև, որ գիրքը շուտով կլինի գրախանութներում, որի վաճառքից ստացված գումարը  կփոխանցվի ՄԿՐՏԻՉ ՄԿՐՏՉՅԱՆԻ/ՄԱՐՇԱԼԻ/ վիրահատությանը:

Իսկ մինչ գիրքը կհայտնվի նաև Քո ձեռքում, ներկայացնում ենք որոշ պատառիկ-մեջբերումներ հայտնի  մարդկանցից՝ ուղղված Դավիթ Ամալյանին:

«Երբ սկսվում էր պատերազմը, լռում էին բոլոր ձայներն ու հնչյունները, սակայն մի խրոխտ ձայն, որ ընդամենը մի դեռատի պատանու ձայն էր, ոգեշնչում էր բոլորին, առաջ շարժվելու և հաղթելու հավատ ներշնչում: Նա ոգեշնչում էր ամենքին իր առնականությամբ, հաղթանակի տենչով ու իսկական հայի կամքով: Դավիթ… մարդ, ով գրում է երգեր ու ապրում իր ստեղծածով: Երգեր, որոնք մեկ օրվա համար չեն, և երբ լսում ես, հասկանում ես, որ յուրաքանչյուր պահը իր ապրած կյանքից մի դրվագ է: Անընդհատ ուզում ես լսել ու հասկանալ, թե ինչ կա իր յուրաքանչյուր տողատակում: Բարությունը, նվիրվածությունը, կյանքը արտացոլված է ամեն տողում: Նա այն քչերից մեկն է, ով ապրում է ոչ միայն իր , այլ նաև ընկերների համար: Հպարտ եմ, որ իմ փոքր թանկ ընկերն է… »: Գեներալ-մայոր, ԱՐԿԱԴԻ ՏԵՐ-ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆ /ԿՈՄԱՆԴՈՍ/

«Բանակը Վազգենիս տղան է, իսկ որդուս «որդին» էլ`  իմ թոռը, որի հետ կապված ամեն ինչ ու ամեն ոք թանկ են ինձ համար: Դավիթը այն քչերից մեկն է, ով եղել է ու մնում է բանակի մեջ` երեկ զենքով, այսօր ճշմարիտ արվեստով…Դավիթին շատ քիչ եմ հանդիպել, բայց այդ քիչ հանդիպումների ընթացքում էլ զգացել եմ ուժը, հզոր կամքը: Տարիներ առաջ Սպարապետ որդուս` Վազգենիս, նվիրված պիես էր գրել, որը բեմադրվեց թատրոնում: Արժանի տղա է Դավիթը, արժանի հայ: Մարդ է, ով երբեք չի դավաճանի հայրենիքն ու հային, որքան էլ խոչընդոտները հիասթափության հասցնեն, նորից կգտնի պայքարելու ճամփան ու երբեք չի լքի հայրենիքը: Տխրություն ու ցավ, կարոտ ու սպասում կա նրա տողերում, ինչպես նաև հավատ ու կոչ…Դավիթի նմաններն են հարկավոր մեր երկրին, որ որդուս երազած հայրենիքը վերադարձնեն, նրա նմանը կարող է հայ զինվորի խորհուրդ դառնալ: Գիտեմ նաև` նա մեղավոր է զգում իրեն, որ վերադարձել է, որ ընկերները կողքին չեն, որ Սպարապետն էլ մենակ թողեց իրենց… Բայց նա ապրում է ու պարտավոր է շարունակել ապրել, ապրել ու պայքարել հանուն վաղվա օրվա, հանուն գալիք սերնդի, նրանց  հենց իր նմաններն են հարկավոր: Նրա` արվեստի հանդեպ սերը նաև թոռներիս` Արմենիս և Արամիս երեխաների սրտում է… Թող Աստված պահպանի նրան, անսպառ ուժ տա ու հավատ… Թող հավերժ հնչի Դավիթի անկեղծ հոգու ձայնը…>»: Սպարապետի` Վազգեն Սարգսյանի մայրը՝ ԳՐԵՏԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆ

«Մեր ճանապարհները խաչվեցին տարիներ առաջ >«Խորովածի փառատոնին»: Ես երջանիկ էի ու մեծ պատիվ էր ինձ համար, որ իմ կյանքում հայտնվեց Դավիթ Ամալյան մարդ տեսակը: Նա ունի բացառիկ դրական որակներ. մարդկանց գրավում է իր մարդամոտությամբ ու ազնվությամբ: Շատ օրինակելի է իր անցած ճանապարհը, ինչպես նաև ուսուցանող հատկապես երիտասարդ արվեստագետների համար: Բոլոր հարցերում անփոխարինելի ընկեր է ու լավ մարդու օրինակ այս ոչ արժեքային համակարգում` իր անցյալով ու անցյալով համեմված ներկայով, իր պարզ զգացումներով: Չկա որևէ բարեգործական համերգ, որ Դավիթն իր ներդրումը չունենա` լինի դա ծերերի, մանուկների, հաշմանդամություն ունեցող անձանց, թե զինակոչիկների համար կազմակերպված: Դավիթի մարդկային մոտեցումը, վարակիչ լիցքերը, որ փոխանցվում են հանդիսատեսին, ուղղակի անկրկնելի են… Անմնացորդ նվիրյալ է, երբեք չի խռովում, չի նեղանում, այլ հավատում է… Վաղ անցյալում դեռ պատանի զենք է վերցրել, այսօր բարձրախոսն է ձեռքին, պետք լինի, բահ կվերցնի ու էլի ամեն ինչ, միայն թե իր հայրենիքում ամեն ինչ լավ լինի, միայն թե համաքաղաքացին, ընկերն ու ընտանիքը լավ ապրեն»: Խոհարարների միության նախագահ, «Հայ խոհարարական ավանդույթների զարգացման և պահպանման» ՀԿ նախագահ ՍԵԴՐԱԿ ՄԱՄՈՒԼՅԱՆ

«Հետաքրքիր է խոսել մեկի մասին, ով ոչ թե ուղղակի արվեստագետ է քեզ համար, այլ շատ թանկ մի մարդ, առանց որի գոյության քո կյանքը չես էլ պատկերացնում: Դավոս… Դավոս ուրիշ է… Ամեն անգամ նրա մասին խոսելիս չեմ կարողանում չանդրադառնալ նրա մաքրամաքուր տեսակին, նրա մեջ սերն անսպառ է, որը որքան էլ սփռում է շուրջը, միևնույն է, էլի ունի տալու: Դավիթի կողքին մոռանում եմ ինքնապաշտպանության մասին, քանի որ նրա ներկայությունն էլ բավարար է, որ վստահ առաջ շարժվեմ: Հպարտ եմ, որ նրա կողքին եմ, նրա ընկերն եմ, մեկը, ում համար թանկ է ոչ միայն Դավիթ անհատը, այլ նաև ընտանիքը, որը նաև իմն է` Արմինեն, քույրերը, տղաները, իսկ իմ ընտանիքը իրենն է, իսկ դա հիմքն է ամենաանշահախնդիր ընկերության` բարեկամության: Հպարտ եմ նորից, որ իմ կյանքում Դավիթ կա, Դավիթ, ում համար ամենալավն եմ ուզում, ամենավերին բարձրունքներն ու անսահման սերը… Նա ընկեր է, ով ապրում է այդ գաղափարով ու իր հոգու ողջ սերը նվիրում անմնացորդ իր կողքին գտնվող յուրաքանչյուր անհատի…»: ՀՀ վաստակավոր արտիստ, երգահան-երգչուհի ԼԵՅԼԱ ՍԱՐԻԲԵԿՅԱՆ

«Իմ ընկերների շարքը բազմազան է, բայց Դավիթն այլ է… Մարդկային ամենավեհ հատկանիշներով օժտված անհատականություն: Ոչ թե 24 ժամվա, այլ 48, 60 և ավելի… հավերժությունը մեղմ է ասված նրա համար: Վստահ եմ՝ ով ճանաչում է Դավիթին, չի ապրել ու չի ապրի դավաճանության զգացողությունը: Նա մեկն է, ում թիկունքին կարող ես հենվել յուրաքանչյուր պահի: Գնահատում եմ նրա երգը, նրա «բարդ»արվեստը: Մեր փոքրիկ, չնաշխարհիկ Հայաստանը դավիթներ պետք է ծնի, որ միշտ պաշտպանված ու հպարտ լինի իր զավակներով, որ ջերմությունն ու սերը անսպառ թևածեն իր շուրջը»: Երգիչ, դերասան ԱՐԱՄՈ

ԷԹԵՐԻ ՄԱՄՈՒԼՅԱՆ